12.12.2023 r. - Warszawa, Centrala IPN
W Biurze Upamiętniania Walk i Męczeństwa Instytutu Pamięci Narodowej odbyło się kolejne spotkanie organizatorów ekshumacji gen. bryg, Jana K. Kruszewskiego, dowódcy KOP w latach 1930-1939, w którym uczestniczyli: A. Siwek - dyrektor Biura, Marta Ponaczewna - naczelnik Wydziału Adm. Biura Upamiętnień, przedstawiciele rodziny gen. Kruszewskiego, ks. prał. kan. płk SG dr Zbigniew Kępa - rzecznik prasowy Ordynariatu Polowego, przedstawiciele Wydziału Promocji i Historii Formacji Gabinetu Komendanta Głównego SG, Bartłomiej Kupisek reprezentujący Firmę BONGO Międzynarodowe Usługi Pogrzebowe, mec. Mateusz Omelan z Kancelarii Kopeć & Zaborowski Adwokaci i Radcowie Prawni wspierającej SWPFG od strony prawnej, prezes SWPFG Waldemar Bocheński i wiceprezes Andrzej Olichwiruk, który przewodniczył spotkaniu. Prezes SWPFG przedstawił propozycję p. Marka Szypulskiego, prezesa Polskiego Funduszu Humanitarnego (PFH) w Lailly-en-Val, który zaproponował uroczystą oprawę pożegnania Generała z udziałem lokalnych władz cywilnych i władz wojskowych Republiki, ambasadora RP, atache wojsk. i konsula, orkiestry i Polonii w miejscowym kościele podczas uroczystego nabożeństwa. Przy okazji prezes SWPFG zwrócił uwagę na rolę PFH i jego prezesa w zainicjowaniu przedsięwzięcia. Pan Marek postulował, aby uroczystość ta odbyła się w sobotę, poza okresem urlopowym, aby mogła zgromadzić przedstawicieli Polonii.
Ze względu na przewidywany termin uroczystości pogrzebowej na Cmentarzu Wojskowym w ceremoniale SG w dacie najbliższej 12.09.2024 r., po zaakceptowaniu przez Pana Prezydenta RP. Pan Kupisek przyjął przeprowadzenie ekshumacji w sobotę, jednak jego zdaniem ze względu na kwestie nieprzewidziane ryzykowne jest przeprowadzenie ekshumacji i pogrzebu "z marszu", tzn. 7.09., w związku z czym zaproponował przeprowadzenie czynności ekshumacyjnych i uroczystość w Lailly-en-Val w dniu 31.08.2024 r. Firma BONGO wystąpi o zgody na procedury do władz francuskich i polskich. Pod koniec stycznia 2024 r. SWPFG złoży do IPN kompletny wniosek wraz ze zgodami otrzymanymi od firmy BONGO, kosztorysem i harmonogramem, w celu zabezpieczenia i uzyskania finansowania przedsięwzięcia. Dokumentacja zostanie przygotowana we współpracy z firmą BONGO, IPN i Kancelarią Kopeć & Zaborowski. Ks. Z. Kępa uzgodni termin mszy św. z proboszczem kościoła w Lailly-en-Val, w której celebrze będzie uczestniczył. Po mszy św. w kościele w Lailly firma BONGO przewiezie trumnę zer szczątkami Generała do Polski, gdzie na granicy odbędzie się uroczystość powitania Generała w Polsce przez Straż Graniczną, a następnie SG zapewni konwój honorowy (Nadodrzański Oddział SG i Nadwiślański Oddział SG). SG przygotuje scenariusz uroczystości i wystąpi o Patronat Honorowy nad uroczystością i udział w niej Pana Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Trumna ze szczątkami Generała zostanie wystawiona w Katedrze Polowej WP w Warszawie, gdzie po uroczystej mszy św. rozpoczną się uroczystości pogrzebowe na Cmentarzu Wojskowym. Biuro Upamiętnień przedstawiło projekt nagrobka, który po uzgodnieniu niewielkiej korekty tekstu epitafium został zaakceptowany przez uczestników spotkania. W trakcie spotkania okazano jego uczestnikom uszkodzoną tabliczkę z grobu Generała, którą p. Szypulski po uszkodzeniu, wskutek przewrócenia się kamiennego krzyża, poskładał i skleił odłamki oraz przekazał na przechowanie w IPN. Przedsięwzięcie ekshumacyjno-pogrzebowe, obejmujące: ekshumację we Francji, przejęcie szczątków od firmy francuskiej prowadzącej ekshumację, transport lądowy limuzyną trumny ze szczątkami Generała do Polski i do katedry polowej, transport z katedry i pochówek na Cmentarzu Wojskowym, wykonanie i montaż nagrobka, będzie sfinansowane ze środków budżetowych Instytutu Pamięci Narodowej. SWPFG planuje przygotowanie, przy współpracy z PFH i koprodukcji z TVP, filmu dokumentalnego przedstawiającego postać gen. bryg, J. Kruszewskiego i powrót do ojczyzny na tle historii i modernizacji Korpusu Ochrony Pogranicza.
