• naglowek waski

ś.p. kpt. Stefan Gorczakowski (11.04.1918 – 04.2014)

Gorczakowski Stefan

Syn Franciszka i Ewy z d. Andruszczyszynów urodzony 11.04.1918 r. we wsi Folwarki (pow. Złoczów, woj. tarnopolskie). W 1938 r. ukończył gimnazjum, w którym wykładali byli legioniści. Należał do „Strzelca, „Sokoła” i harcerstwa. Uczestniczył w szkoleniach Przysposobienia Wojskowego i jako junak w obozie Junackich Hufców Pracy. Jego marzeniem było zostać oficerem. Los pokierował inaczej. W czerwcu 1939 r. wcielony do podchorążówki broni pancernej w Modlinie, a w sierpniu wraz z kolegami z podchorążówki i junakami budował umocnienia rygla Węgierska Górka (schrony bojowe „Wędrowiec”, „Wąwóz”, „Wagabunda” i tradytor „Waligóra”). Drugiego września na polski rygiel natarła 7. Bawarska Dywizja Piechoty pod dow. gen. mjr. Eugena Otto. Stefan otrzymał przydział do tradytora „Waligóra”, który ogniem artyleryjskim powstrzymywał marsz Wehrmachtu. Niestety, coraz większe siły niemieckie, a przede wszystkim brak amunicji, zmusiły obrońców do wycofania się. Dwudniowe walki pozwoliły jednak na opóźnienie marszu Niemców, przeorganizowanie obrony Armii „Kraków” i wycofanie oddziałów. Obrońcy Węgierskiej Górki wycofywali się na kierunku Wadowice, Kraków, Ropczyce, Nisko, cały czas związani ogniem z nplem. W Nisku okrążony, niewielki już oddział został rozwiązany, dostali polecenie przebicia się i powrócenia do domów już jako cywile. On, lawirując między oddziałami okupantów (Niemców i Sowietów), pierwszego października dotarł pieszo do Złoczowa. Do końca 1940 pracował z ojcem w rodzinnym gospodarstwie, w 1941 r. przydzielony przez Sowietów do pracy w pobliskiej cegielni. W lutym jako poborowy został zmuszony do służby u Sowietów. Drugiego maja przewieziony koleją do Moskwy, a następnie do Zolina, gdzie został umundurowany, stał się czerwonoarmistą, szkolonym politycznie, jako żołnierz i obywatel. Po uderzeniu niemieckim na Sowietów został przerzucony na front. Podczas walki na bagnety nad rzeką Wielikaja został ciężko ranny i odnaleziony przez Niemców, jako Polak trafił do obozu w Ostrowie. Później przewieziony do Dziwińska, gdzie był wykorzystywany do przeładunku transportów na miejscowej stacji kolejowej. We wrześniu 1941 r. trafił do Stalagu o bardzo ciężkim rygorze, zwłaszcza dla jeńców radzieckich, w Ebenrode, niedaleko granicy litewskiej. Później przeniesiony z innymi do Stalagu Hohenstein w Królikowie k/Olsztynka, jednego z największych obozów jenieckich I-go Okręgu Wojskowego III Rzeszy. Przez obóz przeszło około 650 tysięcy jeńców, z których najliczniejszą grupę stanowili jeńcy sowieccy. Stąd trafił do lwowskiej cytadeli, gdzie zachorował na tyfus. Był tak słaby, że myślał, iż już tego nie przeżyje. Szczęście dopisało mu w połowie lutego 1942, gdy został wyznaczony do transportu do Stalagu w Stanisławowie. Udało mu się uciec i dotrzeć do domu rodzinnego w Złoczowie. Związał się z AK i jako żołnierz o pseudonimie „Grom” prowadził działalność konspiracyjną w III Okręgu Lwowskim AK w Obwodzie Złoczów. Następnie, po zamordowaniu brata i bratanka przez banderowców, przeniesiony do Rzeszowa, gdzie działał w miejscowym obwodzie AK do stycznia 1945 r. W Rzeszowie ukończył kurs samochodowy i adiutantów PKP, po którym w maju został skierowany z Krosna do Wrocławia. W listopadzie zwolnił się z PKP i rozpoczął studia we Wrocławiu. Ukończył Wydział Medycyny Weterynaryjnej. Pracował jako lekarz med. wet. aż do przejścia na emeryturę w1975 r. Na emeryturze napisał dwie książki: „Ze wspomnień żołnierza dwóch armii” (proza) i „Dotyk czasu” (poezja).

Odznaczony KKOOP, Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem AK, Medalami: za Udział w Wojnie Obronnej 1939, Zwycięstwa i Wolności, 50-lecia Ukończenia II Wojny Światowej, 65-lecia rozpoczęcia II Wojny Światowej, Odznaką „Akcja Burza” i za Udział w Walkach Obronnych na Terenie Węgierskiej Górki we Wrześniu 1939 r. i inne. Posiadał honorowe obywatelstwo Gminy Węgierska Górka. DO SWPFG należał od 18.06.1997 r. gdzie przez kilka kadencji pełnił funkcję wiceprezesa. Zmarł w kwietniu 2014 r. i został pochowany na cmentarzu w Sobótce-Górce.

ś.p. Stefan Gorczakowski i ś.p. Antoni Wolny

DSC01338  kopia

Galerie fotografii

Zapra­szamy do zapo­zna­nia się
ze sta­rymi foto­gra­fia­mi
­For­ma­cji Gra­nicz­nych.

Obejrzyj galerie +

Kalendarium '92-'23

Od wielu lat uczestniczymy
w wydarzeniach krzewiących wiedzę historyczną.

Przejrzyj kalendarium +

Nasze artykuły

Wydajemy publikacje prasowe, książkowe oraz Jednodniówki SWPFG „Ślady Pamięci”.

Czytaj artykuły +

Polecane linki

Zapraszamy do zapoznania się z inicjatywami oraz publikacjami polecanymi przez SWPFG.

Przejrzyj linki +